Profilaktyka kamicy nerkowej – przeciwdziałanie tworzeniu się złogów.

---

Kamica nerkowa – nie tylko silny ból Kamica nerkowa jest jedną z najczęściej diagnozowanych chorób układu moczowego oraz jednym z najczęstszych powodów, dla których pacjenci potrzebują urologicznej konsultacji i często nagłej pomocy. Jako że z chorobą tą wiąże się nie tylko silny, nierzadko uniemożliwiający normalne funkcjonowanie ból, ale także szereg negatywnych konsekwencji dla prawidłowego funkcjonowania zarówno układu moczowego, jak i całego organizmu, za kluczową dla kamicy nerkowej uważam profilaktykę, tak pierwotną, jak i wtórną. Profilaktyka pierwotna kamicy nerkowej Profilaktyka pierwotna ma na celu zminimalizowanie ryzyka powstania patologicznych złogów w nerkach oraz moczowodach i dedykowana jest przede wszystkim pacjentom z tzw. grupy podwyższonego ryzyka. Do grupy tej zaliczam m.in. pacjentów, u których choroba wystąpiła w dzieciństwie lub dotknęła członków rodziny, chorych z zespołami zaburzeń wchłaniania treści jelitowej, nadczynnością przytarczyc, chorobami zapalnymi układu pokarmowego, sarkoidozą oraz czynnościowymi i anatomicznymi zaburzeniami odpływu moczu. Nie bez znaczenia dla profilaktyki jest również ustabilizowana waga, odpowiednio zbilansowana dieta, płeć (mężczyźni chorują częściej), wiek czy aktywność fizyczna. Podstawą profilaktyki pierwotnej jest świadomość czynników ryzyka i wiążące się z nią regularne badania kontrolne, dlatego każdy mój pacjent otrzymuje ode mnie nie tylko indywidualne zalecenia i wszelkie niezbędne informacje. Niestety, działania profilaktyczne, choć niezwykle istotne i bezdyskusyjnie konieczne, nie zawsze pozwalają uniknąć zachorowania. W takiej sytuacji kieruję swoje działania w stronę minimalizacji konsekwencji, jakie niesie za sobą rozwijająca się choroba. Uważam, że jest to czas na wdrożenie profilaktyki wtórnej, a więc odpowiednio szybkiego rozpoznania choroby, dzięki któremu pacjent podjąć może skuteczne leczenie, a co za tym idzie, zniwelować ryzyko nawrotów i złagodzić przebieg choroby. Profilaktyka wtórna kamicy nerkowej W profilaktyce wtórnej kluczową rolę odgrywają badania diagnostyczne, m.in. ogólne badanie moczu, kontrola stężenia kwasu moczowego w surowicy krwi oraz analiza składu kamieni moczowych po ich usunięciu. Badania te pozwalają mi skuteczniej zapobiegać nawrotom choroby, ponieważ dokładnie obrazują jej rodzaj, przebieg, stopień zaawansowania i indywidualne dla konkretnego pacjenta parametry. Zalecenia Zarówno chorzy, jak i obarczeni ryzykiem zachorowania w ramach skutecznej, właściwie realizowanej profilaktyki powinni stosować się do kilku pozornie prostych, aczkolwiek dla kamicy nerkowej wyjątkowo istotnych zaleceń. Część z nich dopasowywana jest do jednostkowych wyników badań konkretnego pacjenta, pozostałe natomiast noszą znamiona uniwersalności, zaś ich przestrzeganie jednoznacznie wpływa na polepszenie kondycji chorujących lub narażonych na zachorowanie nerek oraz ogólnego stanu pacjenta. Swoim pacjentom zalecam więc m.in.:

• dążenie do uzyskania prawidłowej masy ciała,
• zmianę trybu życia z siedzącego, biernego, na zdrowy, aktywny,
• optymalne nawodnienie, tj. wypijanie ok 2,5 - 3 litrów wody o niskiej zawartości sodu
• zmniejszenie spożywania soli kuchennej (ewentualnie zamiana jej na sól potasową).

Fundament skutecznej profilaktyki W mojej ocenie fundamentalną zasadą profilaktyki jest edukacja, świadomość i kontrola, dlatego właśnie sama zmiana przyzwyczajeń i stylu życia jest niewystarczająca, mimo iż niezbędna. Tylko połączenie owej zmiany z regularną współpracą między urologiem a pacjentem może przynieść satysfakcjonujące efekty w postaci uniknięcia zachorowania lub takiego monitorowania choroby, by jej przebieg nie wiązał się z groźnymi dla zdrowia powikłaniami czy choćby ostrymi atakami. Optymalnie powinny to być działania wielopłaszczyznowe. Znajduje się wśród nich jednocześnie szeroko pojmowana profilaktyka oraz regularne badania kontrolne, na które kładę ogromny nacisk. Pacjentowi natomiast pozostaje przestrzeganie zaleceń dietetycznych, stworzonych w oparciu o wyniki badań i skład złogów.